Төмөр дутлын цус багадалт

Төмөр дутлын цус багадалт

Цусанд агуулагдах эсүүд дотроос бие махбодын дотор хүчил төрөгчийг зөөвөрлөгч гемоглобины хэмжээ цусны нэгж эзлэхүүнд багассанаас  үүсэх эмгэгийг цус багадалт гэнэ.

Цус багадалтыг үүсгэх шалтгаан олон янз байдаг боловч бүх төрлийн цус багадалтын 80-90% нь хоол тэжээлийн , ялангуяяа төмөр дутагдсанаас шалтгаалсан байдаг.  Төмөр нь гемоглобины нийлэгжилтэнд чухал шаардлагатай .

Төмөр дутал яагаад үүсдэг вэ?

1.    Хоол хүнсээр авч байгаа төмөр, ялангуяа гемийн буюу ашигтай төмөр хангалтгүйгээс(мах махан бүтээгдэхүүн бага хэрэглэх)

2.    Ходоод гэдэсний ханаар шимигдэх төмрийн хэмжээ багассанаас

·         Хоол боловсруулах замын өвчнүүд, гажгууд

·         Төмрийн шимэгдэлтийг бууруулах хүчин зүйлийн нөлөөнөөс уураг аминдэм С  хангалтгүй, кальц ба полифенол агуулсан зүйлийг хоолтой хамт хэрэглэх гэх мэт

·         Òºìºð áèåýñ èõ õýìæýýãýýð, ýñâýë áàãààð áîëîâ÷ óäààí õóãàöààãààð àëäàãäñàíààñ(æèðýìñëýëò, òºðºëòèéí çàé îéð áàéõ; ñàðûíòýìäýã èõ õýìæýýòýé, ýñâýë îëîí õîíîã ¿ðãýëæëýõ, öóñ ãîîæèìòãîé, öóñ àëääàã áàéõ; õÿëãàñàí õîðõîéí õàëäâàðààð õàëäâàðëàõ ã.ì.) øàëòãààëàí ¿¿ñäýã.

·         Фèçèîëîãèéí îíöëîãîîñ õàìààðàí òºìðèéí õýðýãöýý íü ºíäºð áàéäàã æèðýìñýí ýìýãòýé÷¿¿ä, ºñºëò õºãæèëò ýð÷èìòýé ÿâàãäàõ áàãà áîëîí ºñâºð íàñíûõàí  

Иймд:

·                     òºðºõ íàñíû (ÿëàíãóÿà æèðýìñýí) ýìýãòýé÷¿¿ä

·                     5 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä

·                     ºñâºð íàñíû îõèä, õºâã¿¿äэд төмөр дуилын цус багадалт илүү тохиолддог

Дээрхи шалтгааны улмаас эхлээд организм дахь төмрийн нөөц багасна. Дараа  нь төмрийн нөөц шавхагдан цус төлжилт удааширна.эцэст нь цус багадалт үүсдэг.Иймд төмөр дутлын цус багадалт нь төмрийн дутагдлын хамгийн сүүлийн үешатанд илэрдэг тул цус багадалтгүй төмөр дутал байх үндэстэй тул өртөмхий бүлгийн хүмүүст урьдчьлан сэргтйлэлтийг эрт өхлөх нь зүйтэй.  

Цусанд агуулагдах эсүүд дотроос бие махбодын дотор хүчил төрөгчийг зөөвөрлөгч гемоглобины хэмжээ цусны нэгж эзлэхүүнд багассанаас  үүсэх эмгэгийг цус багадалт гэнэ.

Цус багадалтыг үүсгэх шалтгаан олон янз байдаг боловч бүх төрлийн цус багадалтын 80-90% нь хоол тэжээлийн , ялангуяяа төмөр дутагдсанаас шалтгаалсан байдаг.  Төмөр нь гемоглобины нийлэгжилтэнд чухал шаардлагатай .

Төмөр дутал яагаад үүсдэг вэ?

1.    Хоол хүнсээр авч байгаа төмөр, ялангуяа гемийн буюу ашигтай төмөр хангалтгүйгээс(мах махан бүтээгдэхүүн бага хэрэглэх)

2.    Ходоод гэдэсний ханаар шимигдэх төмрийн хэмжээ багассанаас

·         Хоол боловсруулах замын өвчнүүд, гажгууд

·         Төмрийн шимэгдэлтийг бууруулах хүчин зүйлийн нөлөөнөөс уураг аминдэм С  хангалтгүй, кальц ба полифенол агуулсан зүйлийг хоолтой хамт хэрэглэх гэх мэт

·         Òºìºð áèåýñ èõ õýìæýýãýýð, ýñâýë áàãààð áîëîâ÷ óäààí õóãàöààãààð àëäàãäñàíààñ(æèðýìñëýëò, òºðºëòèéí çàé îéð áàéõ; ñàðûíòýìäýã èõ õýìæýýòýé, ýñâýë îëîí õîíîã ¿ðãýëæëýõ, öóñ ãîîæèìòãîé, öóñ àëääàã áàéõ; õÿëãàñàí õîðõîéí õàëäâàðààð õàëäâàðëàõ ã.ì.) øàëòãààëàí ¿¿ñäýã.

·         Фèçèîëîãèéí îíöëîãîîñ õàìààðàí òºìðèéí õýðýãöýý íü ºíäºð áàéäàã æèðýìñýí ýìýãòýé÷¿¿ä, ºñºëò õºãæèëò ýð÷èìòýé ÿâàãäàõ áàãà áîëîí ºñâºð íàñíûõàí  

Иймд:

·                     òºðºõ íàñíû (ÿëàíãóÿà æèðýìñýí) ýìýãòýé÷¿¿ä

·                     5 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä

·                     ºñâºð íàñíû îõèä, õºâã¿¿äэд төмөр дуилын цус багадалт илүү тохиолддог

Дээрхи шалтгааны улмаас эхлээд организм дахь төмрийн нөөц багасна. Дараа  нь төмрийн нөөц шавхагдан цус төлжилт удааширна.эцэст нь цус багадалт үүсдэг.Иймд төмөр дутлын цус багадалт нь төмрийн дутагдлын хамгийн сүүлийн үешатанд илэрдэг тул цус багадалтгүй төмөр дутал байх үндэстэй тул өртөмхий бүлгийн хүмүүст урьдчилан сэргийлэлтийг эрт эхлэх нь зүйтэй.